Antropologiaren Munduko Eguna

Arakadiak Antropologiaren Munduko Eguna ospatuko du iraganaren eta orainaren aztarnei begira.

Otsailaren 20an, Antropologiaren Munduko Eguna dela eta, Arakadiak kultura aniztasuna aztertzeko eta zabaltzeko konpromisoa berretsi du, gizarteek denboran uzten dituzten aztarnei buruzko elkarrizketa eta hausnarketa sustatuz.

Ospakizun honen baitan, Arakadiak antropologia komunitatera hurbiltzen duten hainbat ekintza bultzatu ditu. Horien artean, “Aztarnak/Huellas” proiektuaren aurkezpena. Iruñeko Erresumako Museo Etnografikoaren ikerketa lana da, eta elkarrizketa etnografikoen bidez bizimoduei buruzko testigantzak berreskuratu eta testuinguruan jartzea du helburu. Proiektu horrekin elkarlanean jarraitzea aurreikusita dago, herrientzat eta gure inguruko diziplina antropologikoa sendotzeko duen garrantziagatik.

Era berean, PLAZARA!n egiten diren kafe-solasaldiak, topaketa- eta elkarrizketa-guneak, baliagarriak izan dira elkarrizketa aberasgarriak sortzeko afrikar jatorrizko nafarren inguruan eta Emakumea Babesteko Patronatuaren inguruan.

Beste mugarri garrantzitsu bat 2024an Arakadia Saria sortzea izan da, antropologiaren printzipioak ikerketan, dibulgazioan eta gizarte-ekintzan modu nabarmenean aplikatzen dituzten pertsonei eta kolektiboei egindako aintzatespena. Ortzadar Euskal Dantzari eta Kantari Elkarteak jaso zuen lehen edizioan.

Bestalde, antropologiaren profesionalizazioa Arakadian presente dagoen gaia da. Gaur egungo munduaren ezaugarri nagusiak kultura-aniztasuna, migrazio prozesuak, ezagutzaren gizartea, gutxiengoen taldeak eta gizarte-bazterkeria dira. Testuinguru horretan, antropologoek, aniztasunari eta gizarte-konplexutasunari buruz duten ezagutzarekin eta azterketa sakonarekin, besteak beste, irakaskuntzan eta ikerketan, kultura-sustapenean eta -kudeaketan edo kulturarteko bitartekaritzan lan egin dezakete. Hala ere, antropologia diziplina ezezaguna da gizartearen zati handi batean, baita erakundeetan ere, eta horrek zaildu egiten du lanbidean jardutea. Gaur egun, Arakadia ASAEErekin elkarlanean ari da gure lanbidea diagnostikatzeko kartografia bat egiten.

Antropologiak nor garen, nondik gatozen eta gure praktikek bizi garen mundua nola eraikitzen duten ulertzen laguntzen digu. Egun honetan, inguratzen gaituen aniztasuna jakin-minez eta errespetuz begiratzera gonbidatu nahi dugu gizartea.

Jarduera bakoitzaren bidez, Arakadiak memoriarekin, identitatearekin eta ezagutza partekatuarekin duen konpromisoa indartzen du, antropologia gizarte bidezkoagoak eta ulergarriagoak eraikitzeko funtsezko tresna gisa ospatuz.

Antropologiaren Munduko Eguna 2015ean ezarri zuen Ameriketako Estatu Batuetako Antropologia Elkarteak (AAA), eta otsaileko hirugarren ostegunean ospatzen da, beste kolektibo profesional batzuek beste herrialde batzuetan hartutako ekimena. Elkarte hori ez zen kasualitatez sortu XX. mendearen hasieran, antropologo batzuek arrazakeriaren edo giza talde jakin baten nagusitasun publizitatatuaren eta sustatuaren oinarri zientifikorik eza erakutsi eta zabaldu nahi zutelako. Tamalez, gai horrek indarra galtzen du munduan.

Maitane Tirapuk “Loizuko Gizakiaren”inguruko ekarpen berriak azaldu zituen Kondestableko hitzaldian

Joan den otsailaren 7an “Loizuko Gizakiari” buruzko hitzaldia eskaini zen. Hitzaldia Arakadia Antropologia Elkarteak antolatu zuen. Ildo horretan, diziplina anitzeko talde batek osatzen du Arakadia, eta helburu nagusiarekin sortu zen: herritarrei, oro har, diziplina antropologikoa hurbiltzea.

Hitzaldia Maitane Tirapu de Goñi osteoarkeologo eta antropologo fisikoak eman zuen. Arakadiak hizlaria gonbidatu zuen, aurretik azaldutakoaren gaineko begirada berritzailea eskaintzeko; Maitanek azaldu zuenez, hezurren azterketa zientifikotik abiatuta, “Loizuko Gizakia” Mesolitikoaren garaiko hileta-erritu bat zela ondoriozta zezaketen.

Hitzaldia ez zen hor geratu, eta ekarpen berritzaileak egin ziren, oraindik argitara atera gabeak. Esate baterako, “Loizuko Gizakia”, beharbada, garezurra hautsi zion pertsonen arteko eraso baten ondorioz hil zen. Lehenago, jaurtigai batek (gezi batek, beharbada) gizonaren garezurrera iritsi zela pentsatu zen. Horrez gain, Maitanek etorkizun hurbilean zeresan handia emango duen datu bat eman zuen: Loizuko kobazuloan labar-pintura aurkitu da, antzinako Mesolitikoko kulturan ohikoa ez zena. Pinturak okre gorria duten hatz-markak dira. Gizabanakoaren garezurrak ere okre gorria zuen, baina oraindik ikerketa sakona egin behar da, hainbat galdera argitzeko.

Lehenbiziko kafe-solasaldia Plazaran

Martxoaren 31n Arakadiak antolatutako lehenbiziko kafe-solasaldia izango da.

Solasaldi horien helburu nagusia antropologia interesa duten pertsona guztiei hurbiltzea da, modu erraz, lagunarteko eta argi batean. Hori lortzeko, interesgarriak iruditzen zaizkigun eta ohikoa ez den ikuspuntu batetik ikus daitezkeen gaiak aukeratu ditugu, antropologiarena, hain zuzen ere.

Inaugurazio-saioan garapenerako laguntzak, ongi egindakoak eta akatsak aztertuko dira, bai eta egoeraren azterketa ikuspegi antropologikotik egitearen garrantzia ere.

Proiektu berri hau ezagutzera gonbidatzen zaituztegu. Kafea egongo da (jakina), konpainia ona, elkarrizketarako gogoa, eta… zergatik ez, eztabaidarako gogoa.

Quedó sorprendido cuando las aldeanas,
lejos de agradecerle las nuevas
instalaciones, se quejaron: “Ay
ingeniero, ¿por qué nos castiga?”