2022ko maiatzaren 14an Museoen Nazioarteko Egunaren barruan topaketa bat antolatu genuen Artetan, Iruñeko Erresumaren Museo Etnografikoan. Hasiera-hasieratik, Arakadiako kideon eta Elur Ulibarrenaren asmoa izan zen antropologiarekin eta etnografiarekin zerikusia duten pertsonak bilduko zituen jai-egun bat ospatzea. Lehen lankidetza hori jarraitzeko asmoarekin sortu da, lankidetza-loturak eta -sareak sortzeko balio izateko.
Elurrek bisitaldi gidatua antolatu zuen. Museoaren sorreraz, piezen erosketaz eta José Ulibarrena Arellanoren ikuspegi eta lanaz hitz egiteko aukera paregabea izan zen.
Gastronomia jardunaldiaren funtsezko parte izan zen. Eskerrak eman nahi dizkiegu Iñigo, Elur, Alberto eta Margariri, guztiok zoriontsu egin gintuzten plater landuengatik. Mahaia beti da leku pribilegiatua hitz egiteko eta elkar ezagutzeko.
Bazkalostean jauziak dantzatu genituen. Aitortu beharra dago aire zabalean dantzatzerik izan ez dugun denbora guzti hau nabaritu egin dela. Plazetara itzuli eta dantza egiteko elkartzeko aukerak aprobetxatu eta sortu beharko dira.
Eguneko gauzarik dibertigarriena herri-jokoak izan ziren. Gure egunerokotik atera eta haurtzarora itzuli ginen. Kalea berreskuratu genuen jolasteko, kideei irabazteko espiritu lehiakorra berreskuratu genuen eta dena txantxen eta barreren artean jolastu ginen.
ANKULEGI Antropologia Elkarteko, Aranzadi Zientzia Elkarteko eta Arakadia Antropologia Elkarteko kideak elkartu ginen. Proiektuak, bazkaria, jolasak, jauziak eta algarak izan ziren tartean. Hasiera bikaina izan zen berriro topaketa gehiago antolatu nahi izateko, agian DIM2023 aprobetxatuz.
ARAKADIA ETA ARTETAKO MUSEOABisita gidatua Iruñeko Erresumaren Museo Etnografikoan
Kafe-solasaldi mamitsua gerren eta arrazakeriaren inguruan
Joan den maiatzaren 5ean Plazara gunean egindako kafe-solasaldia guztiz interesgarria izan zen. Bertaratutakoek
gerren eta babes eta harrera bila joandako pertsonen inguruko kezka azaldu zuten.
Ikuspegi antropologikotik azaldu zen nola eraikitzen ziren ideologia arrazistak, nola jarduten zuten estrategikoki, eta zer funtzionaltasun hartzen duten beren asmoen arabera. Gainera, Verena Stolcke antropologoaren lana eta fundamentalismo kulturala ulertzeko egindako ekarpena azaldu ziren.
Jatorriaren arabera pertsona horiei ematen zaien trataerari buruz eztabaidatu zen, baita gizarteko sektore jakin batzuetan agertzen den arrazakeriari buruz ere.
Solasaldia bi taldetan antolatu zen, arazo horren inguruan eztabaidatzeko eta, azkenik, gainerako partaideekin partekatzeko.
Ondorio gisa, taldeek honako hau ezarri zuten:
– Arrazakeriak ez dira urrutiko lekuetan gertatzen, gure egunerokotasunean ikus ditzakegu. Bazterketa-moduak talde barruan ere gertatzen dira. – Arrazakeriek izaera psikologikoko hasierako motibazioa dute: bestea mehatxutzat hartzen da. – Baztertze-moduak, diskurtso arrazista eraikitzeko estrategia gisa, ez dira soilik etnia baten erreferentziazioaren ezaugarri fisikoen eta/edo ustez herentziazkoak eta erabakigarriak diren ezaugarrien arabera gertatzen. Fundamentalismo kultural baten ondorioz ere gertatzen dira, non bazterketa-moduak kategorietan oinarritzen diren, hala nola klasea, estatusa, rola, sexua, etab.
– Arrazakeriak estrategia ideologikoak dira, besteen gaineko ekintza batera daraman asmo bat justifikatzen saiatzen diren heinean; beste batzuekiko menderatzea legitimatzeko modu bat dira. – Autokritika egin behar da, arrazakeria gugan guztietan txertatuta dagoela ikusarazteko. – Errazagoa da baztertzea, bizikideen artean hegemonia kategorikoa dagoenean. Aniztasunean bizi garenean, ez da bazterkeriaren aurreiritzi eta estereotipo kategorikoen eraikuntzan oinarritzen. – Arrazakeriek hierarkia bat ezartzen dute giza taldeen artean. Izan ere, guk uste dugunarekin antzekotasunak dituztenek elkartasun eta babes handiagoa lortzen dute desberdinagotzat jotzen ditugunek baino. Lehen eta bigarren kategoriako atzerritarrak eta etorkinak daude.
– Ukraina/Errusiako gerra gertukotzat jotzen dugu, ukrainarrak europarrak diren heinean, eta hirugarren Mundu Gerra baten balizko mehatxuaren irudia sustatzen da, guztioi eragingo ligukeena. – Arrazakerien eraikuntza ideologikoa ez da libratzen interes instituzionalizatuetatik: ekonomikoak, politikoak, diskurtsoaren irudikapenak zuzentzen dituzte, etorkinei Europako eta Ipar Amerikako estatu-nazioetarako sarbidea errazteko edo zailtzeko. – Horri buruzko ezagutza kritikoa zabaltzea ezinbestekoa da arrazakeriaren oinarri diren aurreiritzi eta estereotipoei aurre egiteko. Alteritatearekiko enpatia ezinbestekoa da. – Integrazioa, akulturazioa, asimilazioa. Beharrezkoa al da batzuen eta besteen kultura inposatzea, espazio komun batean elkarrekin bizitzeko? – Gerrak eta arrazakeriak: etnozidioa, genozidioa, biek nahi duten interes komuna (ekonomikoa, baliabide naturalak, geoestrategikoak) partekatzen duten giza taldeen artean kategorizatu eta nabarmendu beharreko muturreko ideologiak artikulatzearen ondorioak dira. Arrazakeriak indarkeriaren muturreko ekintza justifikatzeko moduak dira, hau da, gerra-adierazpenak
