Kafe-solasaldi mamitsua gerren eta arrazakeriaren inguruan
Joan den maiatzaren 5ean Plazara gunean egindako kafe-solasaldia guztiz interesgarria izan zen. Bertaratutakoek
gerren eta babes eta harrera bila joandako pertsonen inguruko kezka azaldu zuten.
Ikuspegi antropologikotik azaldu zen nola eraikitzen ziren ideologia arrazistak, nola jarduten zuten estrategikoki, eta zer funtzionaltasun hartzen duten beren asmoen arabera. Gainera, Verena Stolcke antropologoaren lana eta fundamentalismo kulturala ulertzeko egindako ekarpena azaldu ziren.
Jatorriaren arabera pertsona horiei ematen zaien trataerari buruz eztabaidatu zen, baita gizarteko sektore jakin batzuetan agertzen den arrazakeriari buruz ere.
Solasaldia bi taldetan antolatu zen, arazo horren inguruan eztabaidatzeko eta, azkenik, gainerako partaideekin partekatzeko.
Ondorio gisa, taldeek honako hau ezarri zuten:
– Arrazakeriak ez dira urrutiko lekuetan gertatzen, gure egunerokotasunean ikus ditzakegu. Bazterketa-moduak talde barruan ere gertatzen dira.
– Arrazakeriek izaera psikologikoko hasierako motibazioa dute: bestea mehatxutzat hartzen da.
– Baztertze-moduak, diskurtso arrazista eraikitzeko estrategia gisa, ez dira soilik etnia baten erreferentziazioaren ezaugarri fisikoen eta/edo ustez herentziazkoak eta erabakigarriak diren ezaugarrien arabera gertatzen. Fundamentalismo kultural baten ondorioz ere gertatzen dira, non bazterketa-moduak kategorietan oinarritzen diren, hala nola klasea, estatusa, rola, sexua, etab.
– Arrazakeriak estrategia ideologikoak dira, besteen gaineko ekintza batera daraman asmo bat justifikatzen saiatzen diren heinean; beste batzuekiko menderatzea legitimatzeko modu bat dira.
– Autokritika egin behar da, arrazakeria gugan guztietan txertatuta dagoela ikusarazteko.
– Errazagoa da baztertzea, bizikideen artean hegemonia kategorikoa dagoenean. Aniztasunean bizi garenean, ez da bazterkeriaren aurreiritzi eta estereotipo kategorikoen eraikuntzan oinarritzen.
– Arrazakeriek hierarkia bat ezartzen dute giza taldeen artean. Izan ere, guk uste dugunarekin antzekotasunak dituztenek elkartasun eta babes handiagoa lortzen dute desberdinagotzat jotzen ditugunek baino. Lehen eta bigarren kategoriako atzerritarrak eta etorkinak daude.
– Ukraina/Errusiako gerra gertukotzat jotzen dugu, ukrainarrak europarrak diren heinean, eta hirugarren Mundu Gerra baten balizko mehatxuaren irudia sustatzen da, guztioi eragingo ligukeena.
– Arrazakerien eraikuntza ideologikoa ez da libratzen interes instituzionalizatuetatik: ekonomikoak, politikoak, diskurtsoaren irudikapenak zuzentzen dituzte, etorkinei Europako eta Ipar Amerikako estatu-nazioetarako sarbidea errazteko edo zailtzeko. – Horri buruzko ezagutza kritikoa zabaltzea ezinbestekoa da arrazakeriaren oinarri diren aurreiritzi eta estereotipoei aurre egiteko. Alteritatearekiko enpatia ezinbestekoa da.
– Integrazioa, akulturazioa, asimilazioa. Beharrezkoa al da batzuen eta besteen kultura inposatzea, espazio komun batean elkarrekin bizitzeko?
– Gerrak eta arrazakeriak: etnozidioa, genozidioa, biek nahi duten interes komuna (ekonomikoa, baliabide naturalak, geoestrategikoak) partekatzen duten giza taldeen artean kategorizatu eta nabarmendu beharreko muturreko ideologiak artikulatzearen ondorioak dira. Arrazakeriak indarkeriaren muturreko ekintza justifikatzeko moduak dira, hau da, gerra-adierazpenak