Unibertsitateko Hedapen Ikastaroa Ikusizko Antropologiari buruz, Arakadiak eta UHUN-Iruñak antolatua
Gizarte batean eta garai batean, non ikus-entzunezkoa, eta bereziki ikusizkoa – grafikoa, digitala, finkoa edo mugimenduan, mutua edo soinuduna –, ia nonahikoa den gizaki gehienen bizitzan, mota eta tamaina guztietako pantailei esker, geure buruari galdetzen diogu zer esaten duen horretaz antropologiak. Nola joan dira zinemaren bidez kategoria jakin batzuk birdefinitzen eta diziplina antropologikoaren inguruko azterketa-eremu berriak irekitzen, eta nola hel diezaiekegu horiei?
Iruñean Filmmaking for Social Change zinema jaialdia ospatzen da, eta zinemak aldaketa sozialarekin duen harremanean jartzen du arreta, urtero ikus-entzunezko sorkuntzari buruz hausnartzea ahalbidetzen duten gaiak edo hitzak hautatuz, fenomeno sozial eta aldaketa-eragile gisa, eta ez entretenimenduaren industriaren zati gisa bakarrik. Arakadia osatzen dugunok ekimen honekin bat egitera bultzatu gintuen, hurbiltzeko eta bere hausnarketa proposamenean sakontzeko modu gisa.
Aurten TRIBUAK ETA ERRITUALAK gaia aukeratu dute, eta ezer ezin da antropologikoagoa izan bi hitzek adierazten duten eremua baino. Horregatik proposatu genion UHUNi, elkarrekin garatzea adostu ditugun jardueren esparruan, gai horiei buruz gehiago zabaltzeko aukera emango zigun ikastaro bat egitea.
Horrela sortu zen apirilaren 24tik 28ra UHUNen, Iruñeko egoitzan egingo den Ikusizko Antropologiari buruzko unibertsitate hedapen ikastaroa. Ikastaroa online ere izango da.
Ikastaroaren helburua, beraz, antropologiaren eta ikus-entzunezko euskarrien artean izan diren harreman zaharrei eta berriei buruz hausnartzea da, baita sailkapen-termino batzuek – TRIBUAK, HERRI INDIGENAK- harreman horietan izan duten bitartekotzari buruz ere.
Gaiak eta hizlariak honako hauek dira:
Bestetasuna eta kamerak, ikusizko antropologiaren hasieratik eten digitalaren arora arte, Beatriz Bermudez Rotheren eskutik
Apirilak 24, astelehena. 17:00-19:00
Film, bideo eta argazki finkoez lagunduta, Ikusizko Antropologiaren sorrerari eta garapenari buruzko ikuspegi zabala erakutsiko da: mugarri, joera eta egile garrantzitsuenetako batzuk, “bestearen” ikuspegiari eta gaur egungo “beste horien” ikuspegiari erreferentzia eginez.
Beatriz antropologoa da (Venezuelako Unibertsitate Zentrala), Komunikazio eta Hezkuntzako irakaslea, zinema eta bideo errealizadorea. Arakadiako eta CLACPIko (Herri Indigenen Zinema, Bideo eta Komunikazioko Latinoamerikako Koordinakundea) kidea. Irakasle gonbidatua izan da UCVn eta Zuliako Unibertsitateko Kulturarteko Hezkuntza Elebidunean. Ikastaroak, jaialdiak eta zinema eta bideo erakusketak koordinatu ditu komunitate indigenetan 80ko hamarkadatik aurrera.
Erritualak eta dokumentalak, Patrick Hazarden eskutik
Apirilak 25, asteartea. 16:30-18:30
Antropologiaren eta zinema dokumentalaren arteko harremana aztertuz, erritualaren ikuspegi orokorra eskainiko da, baita film laburretan agertzen diren erritu-praktiken hainbat modu ere.
Patrick antropologoa da (University College London), Londresko Zinema Dokumentalaren Nazioarteko Jaialdiaren sortzailea eta zuzendaria (http://www.lidf.co.uk/), baita Filmmaking for Social Change jaialdiaren zuzendarikidea ere (Iruñea). https://filmmakingforsocialchange.org
Zertaz ari gara Afrikako memoriarik gabeko herrialde batean Afrikaz ari garenean? eta Afrikako zinemaz: pantaila handiak edo ghetto txikiak, Eva de Andrés Castroren eskutik
Apirilak 26, asteazkena. 17:00-19:00
Afrika berrogeita hamalau herrialdetan banatutako kontinentea da, Europako kolonizazioaren ondorioz dama-joko kordelez marraztuak, eta mila eta berrehun milioi pertsona bizi dira. Horien gainean «afrikarra» etiketa arrabol homologatzaile bat bezala pasatzen da. Identitate kolektibo bat definitu baino gehiago, Afrikari eta Afrikakoari buruzko diskurtsoak «alteritatea» definitu du. Baina nola islatzen da «mendebaldearen» bakarrizketa hori zineman?
Eva Antropologian doktorea da (UHUN, Geografia eta Historian lizentziatua Sevillako Unibertsitatean). UHUNeko Gizarte eta Kultura Antropologia Saileko irakasle elkartua.
Artearen eta antropologiaren arteko topaketak: mendebaldeko begirada bat, Asier Azkarragaren eskutik
Apirilak 27, osteguna.
17:00-18:00
Ikuspegi holistiko eta zalantzan jartzaile batetik, artearen «mendebaldetik» egiten diren kategoriak eta kontzeptualizazioak landuko dira, hainbat kultura-adierazpen museoetarako, galerietarako eta arte-bildumagileetarako objektu eta salgai bihurtzeraino.
Asier antropologoa da (UHUN, Gizarte Antropologiako irakaslea).
Ikus-entzunezko antropologia eta museoak: esperimentaziora irekitako esparrua, Sara Sama-Acedoren eskutik
Apirilak 27, osteguna.
18:00-19:00
Antropologiaren eta museoen arteko harremana ez da bide erraza izan, baina bai topaketa eta eztabaida gogoangarriz betea, non ikus-entzunezko antropologiak esperimentazioan eta hausnarketan lagundu duen. Atal honetan azken hamarkadetan harreman horren ezaugarri izan diren tentsioak eta erronkak aztertuko dira, ezagutza antropologikoaren ekoizpenari zein hedapenari dagozkionak.
Sara Gizarte eta Kultura Antropologian lizentziatua eta doktorea da (Madrilgo Unibertsitate Konplutentsea). Antropologiako irakasle kontratatua UNEDen, non, besteak beste, Ikus-entzunezko Antropologiako hainbat ikastaro ematen dituen.
https://www.researchgate.net/profile/Sara_Sama
Hirugarren begirada, Pablo Mora Calderónen eskutik
Apirilak 28, ostirala.
17:00-19:00
Sey arimaku edo beste iluntasuna, 2011 (ordu 1)
Film honetan, Pablo Mora C.-k eta Amado Villafanak, Sierra Nevadako (Kolonbia) buruzagi eta errealizadore arhuakoak, errealizadore gisa izandako esperientziak partekatuko dituzte eta herri indigenei buruzko dokumentalen ekoizpenean antropologoak izan duen papera aztertuko dute.
Itxiera zinema-foroarekin
Proiekzioaren ondoren, Pablo Morak Ikusizko Antropologiaren diziplinazko estatutuari buruzko hausnarketa analitiko bat partekatuko du, azken hogei urteetan Santa Martako Sierra Nevadako kogui, wiwa eta arhuaco herrien artean izandako esperientzia profesionalean oinarritua. Egileak hainbat gai jorratuko ditu, hala nola antropologoak bideo indigenaren agerpenaren testuinguruan duen papera eta haren agenda deskolonizatzaileak eta ikus-entzunezko subiranotasuna.
Pablo antropologoa da, Antropologia irakaslea (Andeetako Unibertsitatea) eta zinema errealizazioan. Javeriana Unibertsitateko eta Kolonbiako beste unibertsitate batzuetako dokumentu-errealizazioko eta ikusizko antropologiako irakaslea. DAUPARÁ (www.daupara.org) Kolonbiako Zinema eta Bideo Indigenaren Erakusketaren bultzatzailea eta Bogotako Zinema Dokumentalaren Jaialdiaren zuzendaria izan da.
