Urriaren 30ean Plazara! zentroan Emakumearen Babeserako Patronatuari eskainitako kafe-solasaldia egin genuen.
Gemma Piérola ikertzaileak Patronatuaren funtzionamenduaren eta sortu zireneko testuinguruen ibilbide txiki bat egin zigun. Patronatua, edo Iruñean “mojak” esaten zen bezala, diktadura frankistak kontrol patriarkal zorrotza egiteko erabili zuen mekanismo bat izan zen, emakume onaren ereduari aurre egitera ausartzen ziren neska haien gainean. Izan ere, emakume horiek emakume saiatuen, emazte otzanen eta ama ukatuen paperean mugatzen zituen. Arau moral zorrotzak zalantzan jartzen zituen edozein jokabide urratzaile zigortu zuen erakunde bat. Oso istorio gogor eta tristeak gertatu ziren, salaketaz, gizarte-seinalamenduaz, nekeez eta gero ahazteaz beteak. Ez zaie errekonozimendu instituzional eta sozialik egin eliza katolikoaren moralari desafio egiten zioten emakume horiei guztiei. Diskurtso zientifikoa ere erabili zuten (biologizista, psikologikoa, neurologikoa) emakumeak gizonarekiko mendekotasuna lortzeko.
Ondoren, eztabaida etorri zen, eta horixe da kafe-solasaldien ezaugarria. Patronatuaren berri ez zuten pertsonengan interes berezia egon zen, eta horregatik informazio gehiago eskatu zuten. Testuinguru historikoei buruz hitz egin zen, desberdintasunei buruz, kontrol soziala egiteko moduari buruz, kontrol hori egiteko arrazoiei buruz, gertatutakoa ikusarazteko oztopoei buruz, gizartea eta feminismoa kontrolatzeko moduari buruz. Gai antropologikoz betetako eztabaida oso aberatsa izan zen, eta zentroa ixteko ordua iritsi zitzaigulako baino ez genuen amaitu.