ANTROPOLOGIAREN PROFESIONALIZAZIOARI BURUZKO ELKARRIZKETA

Eguzki Irratiko Pasealeku irratsaioak Antropologiari hilero eskaintzen dion tartean, Txuri Ollo Gorritik antropologoen profesionalizazioa bultzatzeko eta ikusarazteko beharra adierazi du.

Elkarrizketa honetan, Arakadiak Iruñeko Udalaren eta bere erakunde autonomoen zerbitzuko goi-mailako 2 kultura-teknikari tituludunen lanpostuak oposizio bidez betetzeko deialdiaren aurka jarri zuen berraztertze-errekurtsoa aipatzen da. Izan ere, deialdi horretan ez da Antropologia titulua jasotzen bertan parte hartzeko baldintza posibleen artean.

Arakadiako kideok jakinarazi nahi dugu elkarrizketaren ondoren, 2024ko otsailaren 12an, Iruñeko Udaleko Kultura eta Giza Baliabideen arloetako ordezkariek gure elkarteko bi kideri harrera egin zietela gai honen inguruan hitz egiteko. Bilera hori giro adeitsuan egin zen, eta Udalak konpromisoa hartu zuen Antropologiako prestakuntza kontuan hartzeko, bai plantilla organikoan, bai etorkizuneko deialdietan, eta hori biziki eskertzen dugu.

Errekurritutako deialdia aldatuko ez den arren, Udalak Antropologiako titulazioa dutenak onartzeko konpromisoa hartu du, eskatutako titulazioaren baliokidetzat har baitaiteke.

Hezkuntza eta sentsibilizazioa, emakumeen genitalen mutilazioaren aurkako gakoak

Joan den otsailaren 23an, gurekin izan genituen Isa Egiguren kazetaria eta Fatima Djarra Sani kulturarteko bitartekaria eta emakumeen mutilazio genitalen aurkako borrokan erreferentea dena.

C:\Users\Gentzane\AppData\Local\Packages\5319275A.WhatsAppDesktop_cv1g1gvanyjgm\TempState\BBF94B34EB32268ADA57A3BE5062FE7D\Imagen de WhatsApp 2024-02-24 a las 10.25.12_d640f3b8.jpg

Ginea Bissaura egindako bidaiaz hitz egin ziguten. Bi milioi biztanle ditu herrialde horrek, eta munduko pobretuenetako bat da. Ezegonkortasun politiko handia du, eta bertan hezkuntza sistema ia pribatua da.

Isa eta Fatima Gabura joan ziren, herrialdearen ekialdera, eta han aurkeztu zuten EMGren egoerari eta Dunia Musso elkarteak eskualde horretan egindako ezkontza behartuei buruzko diagnostikoa. 800 pertsona baino gehiagori atez ate egindako ikerketa honen datuen arabera, 15 eta 49 urte bitarteko bi emakumetik batek adierazi du EMG motaren bat jasan duela. Praktika hori 4 eta 5 urte bitartean egiten da, baina 2 urtera aurreratzen ari da, oharkabean errazago pasatzeko. Ildo horretan, mutilazio-kasuak zenbat eta eskolatze-maila txikiagoa izan, orduan eta handiagoak dira. Eta herrialde honetako eremu pobreenetan, % 90 analfabetoak dira, eta nesken % 20k bakarrik amaitzen du bigarren hezkuntza.

Sentsibilizazio-saioak egin zituzten, eta herritarren agintariek ablazioa erauztearen alde agertu ziren. Praktika hori legez zigortuta dago 2011tik, baina gaur egun ere egiten da.

Dunia Musso taldeak genero-ikuspegiari buruzko prestakuntza ematen du Bissaun, eta hitzaldiak ematen ditu erizaintzako ikasleekin sexu- eta ugalketa-eskubideei buruz, harremanetan baiezkoa ematearen garrantziari buruz, antisorgailuen erabilerari buruz edo transmisio-gaixotasunak hartzeko arriskuari buruz.

C:\Users\Gentzane\AppData\Local\Packages\5319275A.WhatsAppDesktop_cv1g1gvanyjgm\TempState\F8C1F23D6A8D8D7904FC0EA8E066B3BB\Imagen de WhatsApp 2024-02-24 a las 10.22.24_143adde5.jpg

Erakunde horren proiekturik garrantzitsuenetako bat da baliabide urriko familiak dituzten auzo behartsuetatik datozen 20 neskato eskolatzea. Neska horiek 4 urtetik 16ra bitartekoak dira, eta beren gurasoei mutilatuta ez egotea eskatzen zaie. Ikasi egiten dute, laguntza akademikoa eta gizarte- eta hezkuntza-jarraipena jasotzen dute, baina, batez ere, espazio seguru bat eskaintzen zaie, oinarrizko premiak asetzeko, eguneroko janaria bermatuta baitute. Heldu bihurtzen direnean, aldaketa-eragile bihurtzen dira. Etxez etxe, emakumeen genitalen mutilazioak emakumeen aurka dakarren indarkeria bortitza eta haien osasunean dituen ondorio larriak kontatzeaz arduratzen dira.

Emakumeen genitalen mutilazioa Afrikako eta Ekialde Ertaineko 29 herrialdetan egiten da batez ere, baina arazo unibertsala da eta Asiako eta Latinoamerikako zenbait herrialdetan egiten da. Gainera, Mendebaldeko Europan, Ipar Amerikan, Australian eta Zeelanda Berrian bizi diren populazio emigranteetan ere irauten du.

Hezkuntza eta sentsibilizazioa funtsezkoak dira praktika horren aurka borrokatzeko; izan ere, igarotze-erritu gisa, oso errotuta dago egiten den komunitateetan. Beste erritu alternatiboren bat sartzeko aukera ere aurreikusten da, kultur transmisioa eta gizartearen onarpena bermatuz, genitalen mutilazioa egin beharrik gabe. Erlazionatutako artikulua

EMAKUMEEN MUTILAZIO GENITALA GINEA BISSAUN

Arakadiak, Dunia Musso Gobernuz Kanpoko Erakundearekin elkarlanean, Ginea Bissauko emakumeen mutilazio genitalari buruzko hitzaldia antolatu du otsailaren 23an.

Emakumeen mutilazio genitala helduarora igarotzeko erritu baten parte da komunitate askotan, eta oso ondorio larriak ditu emakumeen eta nesken osasunean. Zama sozial handia dakar, eta zaila da erauztea, nahiz eta debekatuta egon jarduera egiten den herrialde askotan.

Parte hartuko dutenak:
⦁ – Isa Egiguren, kazetaria eta kolaboratzailea hainbat hedabiderekin (Euskalerria Irratia, Radio Euskadi, Diario de Noticias, Txantrean Auzolan…) eta hainbat erakunderekin (Yala Nafarroa Palestinarekin Plataforma, Itsas Salbamendu Humanitarioa, Dunia Musso)
⦁ – Fatima Djarra Sani, Ginea Bissaukoa eta Nafarroan bizi dena. Gizarte-integratzailea, kulturarteko bitartekaria eta emakumeen mutilazio genitalaren aurkako aktibista da. Medicos del Mundo elkartean lan egiten du, afrikar komunitatearekin bitartekari gisa, eta Flor de Africa elkartearen sortzailea eta Dunia Musso elkartearen sortzaileetako bat da. 2015ean “Indomable” liburua argitaratu zuen, 200 milioi emakume eta neskatori eragiten dien praktika negargarri eta bidegabeari buruz gizartea sentsibilizatzea helburu duena. Bere bizitza etengabeko oreka baten bilaketa da, bere jatorrizko kultura eta emakumeen mutilazio genitalaren aurkako borroka uztartzea ahalbidetuko diona. Fatimak hainbat sari jaso ditu arrazoi horregatik egindako lanagatik.

HITZALDI PARTE-HARTZAILEA: EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA

-Abenduaren 12an, asteartea, 18:00etan
-Jus la Rotxako, 5. aretoan.

-Hizlariak
Esther Fernández Arjonilla, genero-indarkeriari eta emakumeari buruzko instrukzioko epailea.

Juana Azcárate Seminario, PSIMAEko psikologa juridikoa eta forentsea, biktimei laguntza integrala Nafarroako Gobernutik.

Rebeka Palacios Sánchez, ARAKADIA antropologia elkarteko antropologo soziala eta kulturala.

Txostengileek informazio ordu bat emanen dute biktimentzako eta akusatuentzako, tratu txar jarraituen indarkeriaren testuinguruan, lehen laguntza psikologiko eta juridikoekin lotutako ezaugarriei buruz.

Esther, epaile gisa, salaketa egiten den unetik hasita ematen den laguntza juridikoan oinarrituko da. Kautelazko neurriak, egitateen ikerketa.

Juanak, psikologoa bezala, biktima eta akusatua suspertu eta integratzeko eskaintzen diren tratamendu psikologikoak deskribatuko ditu.

Rebekak, azalduko du zer ekarpen egin diezaioken Antropologiak, jakiteko zergatik duen garrantzia jendartean emakumeen aurkako indarkeriak.

Gainera, psikologiak indarkeriaren testuinguruan duen garrantzia azpimarratuko da. Tratamendu psikologikoak laguntza sozialetik eta politika publikoetatik eskaintzen dituen programak bezain garrantzitsuak dira, birgizarteratze-lan egokia egin ahal izateko, biktimei ez ezik akusatuei ere dagokienez.

Hori dela eta, psikologiak zeharkakotasuna hartu beharko luke esparru juridikoetan eta gizarte-asistentzian, ez laguntza gisa, baizik eta behar duen pertsonarekin lan bateratu derrigorrezkoa egin beharko litzateke, jendartean elkarrekin bizitzeko behar bezala gaituta den oniritzia jasotzeko.

Hizkuntza: Komunikaziotik kontakizunera

Hilabete honetarako Arakadiaren proposamena, hizkuntzaren erabileraren analisia eta horrek izan dezakeen eragina aztertzen du, bai pertsonen gogoetan, bai ezartzen diren gizarte eta botere sistemetan ere.

Antropologiaren ikuspuntutik, hizkuntza da ziurrenik gizakien eta gainerako animalien arteko ezaugarririk bereizgarriena eta historian zehar kulturak, teknologiak eta sistema politikoak garatzen ahalbidetu duenak.

Bestalde, neurolinguistikaren ikuspuntutik, hizkuntza eta pentsamenduaren arteko harreman estuak, agerian uzten digu hizkuntzaren erabilerak identitate pertsonal eta kolektiboaren sorreran izan dezakeen eragin izugarria, baita giza harremanetan ere.

Erakunde, gobernu eta korporazioen atzetik dauden benetako interesak, gehienetan, arrotzak dira herriarentzat eta informazio eta prestakuntza nahikoa falta zaigu interes partikularren istorio ezkutuen egiazkotasunari buruzko ondorioak ateratzeko.

Azkenik, galdera hauek planteatzen dira: Benetan ezagutzen ahal dugu zein sistematan bizi garen? Jakitun al gara? Geure burua manipulazio horretatik babesteko tresnak al ditugu? Istorioetatik haratago entzuteko, ikusteko edo ikertzeko prest al gaude?
Kafe-solasaldi hau pertsonen bizitzak eraikitzen dituzten oinarri batzuei buruz hausnartzeko aukera gisa aurkezten da, baita irekitasun eta entzute aktiboko ariketa praktiko bat egiteko ere.